Το ασφαλιστικό μας πρόβλημα
Η προσέγγιση του προβλήματος της Κοινωνικής ασφάλισης είναι και δυσχερής και επώδυνος. Κι αυτό γιατί το κοινωνικοασφαλιστικό μας σύστημα βρίσκεται από την δεκαετία του 80 σε φάση δημοσιονομικής ανεπάρκειας, συνθλιβόμενο από συνδυασμένες πιέσεις των διαρκώς αυξανομένων αναγκών και ταυτόχρονα των μειουμένων πόρων.
Δεν θα αναφερθώ στα αίτια που οδήγησαν το ασφαλιστικό μας σύστημα στην ανυποληψία, την αμφισβήτηση και την κρίση.
Με την αίσθηση ότι παρήλθε η μακρά περίοδος του εφησυχασμού και της αναβλητικότητας είναι βέβαιο ότι η παρούσα Κυβέρνηση είναι αποφασισμένη να προχωρήσει στις αναγκαίες διαρθρωτικές παρεμβάσεις για να εξασφαλίσει την επιβίωση του κοινωνικού μας Κράτους.
Βέβαια μεγάλα περιθώρια κινήσεων δεν έχει, όπως για παράδειγμα :
- Δεν μπορεί να μεταμορφώσει το σύστημα από αναδιανεμητικό σε ανταποδοτικό, γιατί οι εισφορές κατατίθενται αμέσως για τις συντάξεις και δεν έχουμε δυνατότητα εκμετάλλευσής των για να αποδώσουν.
- Οι εισφορές απασχολουμένων και εργοδοτών είναι ήδη πολύ μεγάλες και δεν μπορεί να γίνει καμιά συζήτηση για αύξησή των.
- Οι συντάξεις είναι πολύ χαμηλές και έχουν ανάγκη ενίσχυσης και όχι μείωσης.
- Το Δημογραφικό πρόβλημα, της αύξησης δηλαδή του ποσοστού των ηλικιωμένων (συνταξιούχων) δεν μπορούμε να το επιλύσουμε, ούτε να το βελτιώσουμε.
- Τις δαπάνες υγείας που αφορούν εξετάσεις και θεραπείες προηγμένης τεχνολογίας και εξειδικεύσεων (π.χ. ΜΕΘ κ.λπ.) σε καμιά περίπτωση δεν μπορούμε να περιορίσουμε.
Μπορούμε όμως αναμφισβήτητα :
- Να ενθαρρύνουμε επενδύσεις και να ενισχύσουμε τομείς που επιδέχονται παραπέρα ανάπτυξη και εκμετάλλευση, όπως είναι ο τουρισμός, για να αυξήσουμε τους απασχολούμενους και τα έσοδα της ασφάλισης.
- Να ελέγχουμε την λειτουργία των νοσοκομείων για να περιορίσουμε την σπατάλη και την διαφθορά. Είναι απαράδεκτο το ύψος του κόστους του ημερήσιου νοσηλίου να εγγίζει τα 1.000 € την ημέρα.
- Να αξιοποιήσουμε τους μηχανισμούς πάταξης της εισφοροδιαφυγής. Είναι απαράδεκτο 12 χρόνια μετά την θεσμοθέτηση της ΕΥΠΕΑ (προκειμένου για το ΙΚΑ) να μην έχουν ανασυνταχθεί στις εννέα εκ των δεκατριών διοικητικές περιφέρειες και να μην λειτουργούν και στις υπόλοιπες τέσσερεις γιατί αποψιλώθηκαν. Επισημαίνω ότι σήμερα υπάρχουν μόνο 18 υπάλληλοι στις τέσσερεις Ε.Υ.Π.Ε.Α. που αφήσαμε έτοιμες το 1999 (Αθήνας, Θεσσαλονίκης, Κρήτης και Δυτικής Ελλάδας) όπως προβλέπονται από τον οργανισμό.
- Να δημοσιοποιήσουμε τις διατάξεις προστασίας των απολυομένων ανασφαλίστων (Ν. 2556/98 αρθ. 2, παρ. 4) για να διεκδικήσουν τα δικαιώματά των.
- Να καταργήσουμε τις πάσης φύσεως εισφοροαπαλλαγές και να σταματήσουν οι διαγραφές και οι χαριστικές ρυθμίσεις οφειλών.
- Να εξυγιανθεί ο θεσμός των βαρέων και ανθυγιεινών. Κανένας κλάδος στον θεσμό αν δεν προηγηθεί επιδημιολογική μελέτη για τη βλαπτική δράση των παραγόντων της δουλειάς και αν δεν επιβαρυνθεί με το κόστος της ένταξης.
- Καμιά σύνταξη στον άνδρα κάτω των 65 ετών και στην γυναίκα των 60, με εξαίρεση τις αναπηρικές και τα βαριά και ανθυγιεινά. Το σύνολο των συντάξιμων αποδοχών σε καμιά περίπτωση να μην είναι μεγαλύτερο του μέσου όρου του συνόλου των μηνιαίων αποδοχών της τελευταίας 5ετίας.
- Ένταξη του Ταμείου ΟΑΕΕ στο ΙΚΑ για την σύλληψη εργοδοτικών υποχρεώσεων.
- Να θεσμοθετήσουμε Τράπεζα Κοινωνικών Ασφαλίσεων που θα διαχειρίζεται του λοιπού την κινητή και ακίνητη περιουσία του ταμείου και θα κατατίθενται οι εισφορές των ασφαλισμένων και εργοδοτών.
- Η Τράπεζα να μελετήσει και να διαχειρισθεί υπέρ της κοινωνικής ασφάλισης στοιχείο ή άλλο τυχερό παιχνίδι.
- Η Τράπεζα να θεσμοθετήσει προαιρετικό κλάδο βελτιωμένης περίθαλψης ή και σύνταξης που θα λειτουργήσει με ιδιωτικοοικονομικά κριτήρια.
Παράλληλα να μελετηθεί η δυνατότητα μετάβασης από το σημερινό σύστημα της ασφαλιστικής κατά κεφαλή με άλλο, στο οποίο ο κάθε επιχειρηματίας θα καταβάλει κάποιο ποσοστό υπέρ της Κοινωνικής ασφάλισης, ανεξάρτητα αν και πόσους απασχολεί. Η εισφορά των εργαζομένων θα συνεχισθεί ως έχει. Το σύστημα ενθαρρύνει την απασχόληση.
Γρηγόρης Σολωμός, Δημοσιεύτηκε στον τύπο, 28.11.2009